چرا و چگونه به چین باختیم؟
با توجه به بازی‌های اخیر و شکست مقابل چین،آیا واقعا به سطح دوم آسیا سقوط کرده‌ایم؟
سجاد فرخی: بازی مقابل چین نکات قابل توجهی داشت که نباید به سادگی از آنها عبور کنیم. این تحلیل در دو بخش آمار و فنی انجام پذیرفته است.
تحلیل آماری بازی:
این تحلیل از روی برگه‌ی آمار مسابقه و با تکیه بر اعداد و ارقام مستخرج از بازی بیان خواهد شد.
ترکیب؛ در تیم ایران دو بازیکن، پیتر گرگوریان و نوید رضایی‌فر، یک ثانیه هم به بازی گرفته نشدند و عملا تیم ایران با ده بازیکن مقابل چین بازی کرد (بماند که سالار منجی هم عملا با دو دقیقه و سیزده ثانیه، تقریبا نتوانست در بازی خوده واقعی‌اش را نشان دهد و زمان کافی برای اثبات شایستگی‌هایش نداشت). اما تیم چین تنها به یک بازیکن خود، ژو، بدلیل مصدومیت اجازه‌ی بازی نداد. این موضوع نشان میدهد ما از نهایت توان خود استفاده نکردیم. اگر پیتر و نوید برای این بازی آماده و مناسب نبودند، با توجه به بازیکنان بلند قد چینی می‌توانستیم با حضور دو بازیکن بلندتر روی نیمکت توان بازیکنان ذخیره خود را افزایش دهیم. در مقایسه زمان و کارایی دو بازیکن جوان که جایگزین حامد حدادی بودند، آقامیری با زمان بازی ۱۱:۴۹ و سالار منجی با تایم بازی ۲:۱۳ و کارایی تقریبا مشابه و نزدیک، میتوانست این زمان چهارده دقیقه‌ای به نحو مساوی‌تری به این دو بازیکن جوان اختصاص یابد تا به یک اندازه شانس خودنمایی و کمک به تیم را پیدا کنند.
ترن آور/توپ‌های از دست رفته؛ تیم چین در طول بازی ۱۸ توپ از دست داد و تیم ایران ۱۶, که در این بین برتری با ایران است ولی برگه آمار نشان میدهد چینی‌ها ۲۰ امتیاز از اینگونه توپ‌های ایران بدست آورده‌اند و تیم ملی کشورمان ۱۸ امتیاز و این موضوع بیانگر استفاده حداکثری چشم بادامی‌ها از منابع کمتر است. تیم ما باید روی استفاده از توپ‌های لو رفته رقبا بیشتر کار کند و امتیاز بیشتری کسب نماید. بقول آقای سعید ارمغانی در مصاحبه مطبوعاتی چندماه پیش، برگه آمار نشان میدهد ما در ترن‌آور یا همان توپ‌های لو داده شده، عملکردمان بهبود یافته، اما بایستی خاطرنشان کرد در کسب امتیاز در توپ‌های از دست رفته حریف نیاز به ممارست و تمرین و برنامه بهتر داریم.
فست بریک/ ضدحمله؛ چینی‌ها از ضدحمله ۱۴ امتیاز و تیم ایران ۱۲ امتیاز را کسب نموده‌اند. این موضوع در درجه اول اهمیت ریباند دفاع را نشان میدهد و سپس اهمیت انتقال از فاز دفاع به حمله. همانگونه که در کوارتر چهارم و با حضور جوانترها شاهد ضدحملات و کسب امتیازات بیشتر ازین طریق بودیم، متوجه خواهیم شد بازی دادن به بازیکنان باتجربه، شرایط سنی تیم ما را تغییر و توانایی سرعت انتقال تیمی را کاهش داده است.
امتیازات منطقه رنگی؛ هر دو تیم در این منطقه امتیازات مشابه کسب کرده‌اند، ۳۶ امتیاز. اما نکته حائز اهمیت اینست که چینی‌ها از ۶۴ درصد موقعیت‌های نزدیک به حلقه بهره برده‌اند و تیم ایران از ۴۶ درصد. این موضوع بیانگر استفاده بهتر چینی‌ها از منطقه‌ی رنگی است. تیم چین در دفاع نیز با دوندگی، جنگندگی و با پوشش‌های سریع و تله‌های (ترپ) دو یا سه نفره باعث شدند تیم ما موقعیت‌های بیشتری در منطقه نزدیک به حلقه از دست بدهد.
اسیست/ پاس گل: مجموع تیم ایران با ۱۵ پاس گل و چین با ثبت آمار ۲۰ پاس گل نشان میدهد هماهنگی تیمی چینی‌ها بهتر بوده است و از طرف دیگر ایران با تکیه بر بازی کلاسیک و توانایی‌های فردی بیشتر موفق بوده است.
امتیازات نیمکت؛ نیمکت نشینان چشم بادامی‌های شرقی ۱۲ امتیاز و بازیکنان روی نیمکت ایران ۱۶ امتیاز کسب نموده‌اند. شاید ظاهرا ۴ امتیاز اختلاف در این بخش ناچیز باشد اما با تدقیق در این بخش میتوان پی برد بازیکنان ذخیره تیم ایران ۳۳ درصد بیشتر از بازیکنان نیمکت‌نشین چینی امتیاز کسب کرده‌اند که این رقم قابل توجه است. این موضوع نشان میدهد شاید ما با استفاده بیشتر از نیمکت می‌توانستیم عملکرد بهتری داشته باشیم.
پرتاب‌های ۳ امتیازی؛ ما در زمین خودمان با کسب ۹ امتیاز از راه دور، آمار پرتاب ۳ امتیازی مطلوبی نداشتیم (۳ از ۱۱ که می‌شود ۲۷ درصد) از سوی مقابل تیم چین با ۳۹ درصد پرتاب موفق ۳ امتیازی، ۳۳ امتیاز بدست آورده است. این آمار نشان میدهد بازیکنان ما آمادگی روحی و اعتماد به نفس لازم برای اقدام تحت فشار و در مسابقات بزرگ را ندارند که بایستی توسط فدراسیون، کمیته و کادر فنی تدبیری اندیشیده شود و شاید تمرینات تخصصی‌تر گ، بازی‌های دوستانه بیشتر با تیم‌های بزرگ و حضور روانشناس تخصصی ورزش بتواند این مشکل را تا حدودی مرتفع سازد.
تحلیل فنی بازی:
دفاع ایران؛ تیم ملی کشورمان دیشب در دقایق زیادی از دفاع منطقه‌ای (جاگیری) استفاده کرد، مخصوصا در زمانی که حامد حدادی در زمین حضور داشت، و همین موضوع باعث شد چینی‌ها با یک دور چرخش توپ و یک اسکرین ساده بازیکن شوتیست خود را در وینگ یا تاپ آزاد کنند و ۳ امتیاز و تمام. کادر فنی سعی کرد با کمک گرفتن از دو بازیکن پایینی از شوت چینی‌ها جلوگیری نماید که این موضوع باعث نفوذ فورواردهای چین به زیر حلقه و کسب امتیاز از زیر شد. دیشب پوشش‌های دفاعی ما در این نوع از دفاع و همچنین جنگندگی و دوندگی ما کم بود. زمانی که دفاع منطقه‌ای در دستور کار قرار میگرفت، هم از راه دور آسیب پذیر بودیم و تا میخواستیم دفاع بالا را پوشش دهیم، حتی از منطقه رنگی هم امتیاز دادیم. برای فرار از اسکرین چینی‌ها، اکثرا دنبال کردن یا حرکت از زیر پیک را استفاده کردیم که ناموفق بود و پیک بازیکنان پست چینی و سرعت پاس آنها آنقدر مطلوب بود که عملا بازیکنان دفاعی از رسیدن به منطقه دفاع خود باز ماندند. به نظر می‌رسد این سبک دفاع بیشتر برای حامد حدادی طراحی شده بود تا کاپیتان تیم ملی در دفاع تحرک کمتری داشته باشد و انرژی بیشتری برای حمله نگه دارد. اما در زمانی از مسابقه که بازیکنان جوان در زمین حضور داشتند و دفاع یارگیری انجام شد، هم شوت چینی‌ها بهتر و بیشتر کنترل شد و هم در انتقال به حمله به بازی سرعت دادیم که باعث بهبود عملکرد هجومی تیم ملی کشورمان گردید.
نکته قابل توجه دیگر از دفاع دیروز، آخر کوارتر دو و چهار بود که سعید ارمغانی دفاع تمام زمین را در دستور کار خود قرار داد. دفاعی که اصلا پرفشار نبود و تنها از زیر حلقه‌ی حریف اقدام به همراهی بازیکنان چینی میکردیم. متاسفانه دیروز در اواخر بازی که نیاز به یک دفاع پرس فول‌کورت همراه با پوشش‌های سریع همراه با توپ ربایی داشتیم، استفاده از بازیکنانی با چهار فول و سن بالا، باعث شد عملا هیچگونه فشار مضاعفی بر انتقال توپ چینی‌ها وارد نکنیم.
دفاع چین؛ شرقی ها که دیروز در تالار بسکتبال ورزشگاه آزادی اصلا احساس غربت نکردند، در اکثر دقایق بازی با کمک تماشاگران پر تعداد خود با ارایه‌ی دفاع یارگیری و با دوندگی و جنگندگی مثال زدنی و با پوشش‌های عرضی و طولی در دفاع اجازه‌ی اقدام‌های راه دور به بازیکنان شوتیست ما ندادند و با پوش کردن اسکرین بازیکنان شوتیست ما مثل بهنام و عبور از زیر پیک بازیکنان نفوذی ما مثل جمشیدی عملا اجازه استفاده آزادانه از فضای بعد از اسکرین را از تیم ما گرفتند. همچنین زمانی که ایران به بازی زیر روی آورد و حامد حدادی با پست‍‌آپ کردن صاحب توپ میشد و بازی در زیر حلقه در دستور کار قرار میگرفت، توسط دو بازیکن پست چینی در تله قرار میگرفت و بازیکنان نزدیک به حامد برای شوت و استفاده از زیر حلقه سریعا پوشش داده میشدند. دفاع پرس چینی‌ها نیز با فشار بر بازیکنان حمله‌ی ایران و پوشش‌های سریع منطقه‌ای، تمرکز ملی پوشان کشورمان برای ساماندهی یک حمله‌ی خوب را میگرفت و از سرعت دادن به بازی جلوگیری میکرد.
حمله ایران؛ در زمانی که حامد حدادی در زمین حضور داشت، اکثر حملات ایران بسیار ساده و بر دو اصل پایه‌گذاری میشد: اول پیک حامد و استفاده بازیکنان پیرامونی که با دفاع پر فشار چینی‌ها بر روی توپ و حضور یک قد بلند در زیر حلقه خنثی شد و رول کردن حامد به زیر حلقه که یک بازی کاملا کلاسیک است و هیچ‌گاه انجام نشد و کاپیتان حدادی اکثرا به جای رول کردن، پاپ کرد و به بالا چرخش کرد که با توجه به شوتیست نبودن وی، دفاع مستقیم حامد نهایتا تا خط پرتاب آزاد بالا می‌آمد و بیشتر زیر حلقه را پوشش میداد که باعث شد حامد در این شکل حمله نیز نتواند به تیم کمک کند. حمله دوم نیز بازی مستقیم با زیر حلقه و حرکت انفرادی حدادی بود که دفاع چینی‌ها سریعا جمع میشد و اجازه‌ی بازی زیر حلقه به کاپیتان تیم ایران نمیداد. در این سبک حملات تیم ایران، تمرکز دفاع چین بالا بود و حتی گاها در صحنه‌های متعدد موفق شدند اجازه‌ی پاس راحت را از بازیکنان ایران بگیرند که گواه این موضوع بازی هندآف ایران در پیرامون خط سه امتیازی چین است.
اما زمانی که بازیکنان جوان‌تر کشورمان به بازی گرفته شدند، با چرخش سریع توپ و نفوذهای متعدد و پاس‌های زیاد به بیرون و عرض و طول دادن به حملات، دفاع چین را بارها باز و بسته شد و همین موضوع باعث خستگی رقیب و کاهش تمرکزشان در دفاع، انتقال و حمله‌های نشسته شد.
نکته قابل تاملی که در حمله‌ی تاکتیکی لحظات آخر تیم ملی مشاهده شد، استفاده از سینا واحدی برای پرتاب سه امتیازی از شروع مجدد بود. سینا دیروز بازی خوبی به نمایش گذاشت، اما هیچ پرتاب از راه دوری نداشت و از سوی مقابل دیگر بازیکن جوان کشورمان متین آقاجانپور با دو پرتاب موفق از سه پرتاب سه امتیازی، در این موقعیت قرار نگرفت. اگر برنامه‌ریزی این شروع مجدد به نحو دیگری بوده و اینگونه اجرا شده، کادر فنی بایستی بر تمرکز و اجرای صحیح دستورات و ست‌آفنس ها تاکید و تمرین بیشتری کند. اگر هم همانگونه که از بازیکنان خواسته شده بود انجام شده، کمک مربیان و دیگر اعضای کادرفنی بایستی سرمربی را در جریان عملکرد بازیکنان در طول بازی قرار دهند تا وی از بهترین بازیکنان در نقش‌های خواسته شده بهره ببرد.
سینا واحدی در کوارتر چهارم، بازی قابل قبولی در حمله و دفاع از خود به نمایش گذاشت. اما پس از چند دقیقه‌ی درخشان، در حمله دچار لغزش شد که می‌تواند ناشی از فشار بازی و خستگی وی باشد. انتظار می‌رفت کادر فنی با استراحت دادن در چند فاز و گوشزد کردن نکات فنی و با کم کردن بار روانی، مجددا از وی بازی بگیرد. مخصوصا که در دقایق پایانی دفاع پرس پرفشار نیاز داشتیم که متاسفانه این روند با سرعت کمی انجام پذیرفت که شاید میتوانست بهتر انجام شود.
-نتیجه‌گیری؛ آیا به سطح دوم آسیا سقوط کرده‌ایم؟
بازیکنان جوان ایران نشان دادند در مقابل یکی از قدرتهای آسیا می‌توانند حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشند و از نظر فنی و تکنیکی میتوانیم خود را در سطح اول نگه داریم و با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح به اقتدار قبل برگردیم. اما تا زمانی که در جامعه، رسانه‌ها و… حرف از نسل درخشان قبلی که همگی دهه شصتی بودند بزنیم و نگاهمان به پشت سر و سال‌های پر غرور گذشته باشد و بدنبال اسطوره سازی باشیم، خودمان با دست خودمان درهای ورود به سطح دوم آسیا رو یکی یکی باز خواهیم کرد و از سطح اول آسیا فاصله خواهیم گرفت. پوست‌اندازی و اعتماد به جوانان باید عملا شروع شود. بازیکنان مستعد و آینده‌دار کم کم و یکی یکی بایستی به ترکیب اصلی برسند نه به نیمکت. میتوانیم جایگاه از دست رفته خود را مجددا بازیابی کنیم، اما با برنامه‌ریزی و توسعه‌ی همه جانبه و شفافیت و استفاده از تمام پتانسیل جامعه‌ی بزرگ بسکتبال.
