مهین کوره‌چیانخانه بسکتبال ایراناخبار – خانه بسکتبال ایران
سایت خانه بسکتبال ایران؛
مهین کوره چیان
زهرا (مهین) کوره چیان در ۱۷ آبان ۱۳۳۰ در تهران متولد شد.
بازی در پارک سنگلج و تماشای آرتیست‌های سینما، مفهوم بازی و هنر را برای مهین کوره چیان از بچگی ساده کرده بود. در کنار این‌ها، شاهنامه‌خوانی پدر با قصه‌های کلیله و دمنه، ذوق ادبی را در وجود مهین برانگیخت.
«در زمستان‌های سرد و پربرف تهران، یک کرسی وسط اتاق می‌ذاشتیم که پدرم شب‌ها برای من و برادرم شاهنامه و کلیله و دمنه می‌خوند و داستان‌های گلستان سعدی رو می‌گفت».
مهین کوره چیان ورزش را از کلاس ششم دبستان با والیبال شروع کرد. سپس به واسطه برادر بزرگترش که در دبیرستان رهنما تحصیل می‌کرد به بسکتبال علاقه‌مند شد.
«آقای حسن نیکو معلم ورزش و داور بین‌المللی بسکتبال در مدرسۀ رهنما بود و به واسطۀ حضور ایشان، جوانان جذب بسکتبال می‌شدند از جمله برادر من. برادرم توپ بسکتبال داشت. در حیاط خانه، دریبل، پاس، و به قول امروزی‌ها «بال هندلینگ» تمرین می‌کرد و به منم یاد می‌داد».
دبیر ورزش مدرسۀ داوری، خانم لطف‌علیان برای دانش‌آموزان سه گزینه داشت:
والیبال، بسکتبال و پینگ پنگ.
بهانۀ بسکتبال مهین کوره چیان، با توپ عصرهای تمرین برادرش بود.
«سه سال اول دبیرستان در تیم مدرسه انتخاب شدم. آن روزها سیستم آموزشی به خردسال و کلان‌سال تقسیم می‌شد که من ابتدا در تیم خردسال بازی کردم. حیاط مدرسۀ ما بزرگ بود. تیم‌های ناحیۀ ۶ میومدن مدرسۀ ما بازی می‌کردند. آقایان نیکو، موزون و نعمتی برای بازی‌ها سوت می‌زدند».
مهین کوره چیان در رشتۀ ادبی درس خواند.
آشنایی با ناهید خلخالی در مدرسه داوری، میدان تازه‌ای در بسکتبال به سوی مهین گشود. او خواهر سعید خلخالی بازیکن و مربی بسکتبال بود.
استادیوم فرح (حیدرنیا)، محل بازی‌های مهین در مسابقات آموزشگاهی بود.
سال سوم دبیرستان، سعید خلخالی به دلیل تحصیل در دانشکدۀ افسری از مربیگری تیم مدرسۀ داوری کنار رفت و به تناوب جمشید شریعت‌نژاد و حاج‌سلیمانی مربی شدند.
«خیلی دوست داشتیم با سعید خلخالی کار کنیم که ایشون گفتن بیاین پاس. سالن باشگاه پاس اون موقع روبه‌روی تالار رودکی (وحدت) بود و اگر سه گام می‌رفتیم و دقت نمی‌کردیم می‌خوردیم به دیوار! کل تیم مدرسۀ ما رفتیم پاس که در مسابقات دستۀ یک تهران به اسم شهربانی شرکت کردیم».
در سال چهارم بازی در باشگاه پاس، ستاره‌های آن روزهای بسکتبال بانوان مثل سیمین شفیقی، مینا رکنی، مینا محبی، اعظم اسکندر، عذرا ملک و لیلا امامی، به پاس پیوستند. آنها بعد از تماشای بازی مهین که برای تیم شهربانی بازی می‌کرد، از سعید خلخالی خواستند تا مهین را به تیم پاس بیاورد و خلخالی در یکی از تمرینات رو کرد به مهین جوان و گفت اگر می‌خواهد پیشرفت کند و دیده شود باید در کنار بزرگان بازی کند. از این مرحله به بعد داستان مهین با بسکتبال به نسبت گذشته فرق کرد. در سال ۱۳۴۹، او به یک دورۀ طولانی حرفه‌ای‌گری در بسکتبال وارد شد.
مهین کوره چیان در دوران بازی در پاس دو بار همراه این تیم برای انجام بازی‌های دوستانه از تهران خارج شد. یک بار به کرمانشاه و بار دوم به بندرترکمن رفت.
«هر دو بار که از سفر برگشتم مادرم رو سرِ سجاده مشغول دعا دیدم تا من سالم برسم. بنا به دلایلی که داشت و نوع تربیت‌اش همیشه از دوری من خیلی می‌ترسید».
تابستان سال ۱۳۴۸ مهین کوره‌چیان برای نخستین بار توسط ابوالفضل صلبی در تیم تهران برای مسابقه‌های قهرمانی کشور در رضاییه (ارومیه) انتخاب شد.
در زمستان ۱۳۴۸ با لباس پاس در باشگاههای تهران به میدان رفت که بعد از شکست مقابل تیم انجمن، دوم شدند.
کوره چیان در تابستان ۱۳۴۹ برای دومین بار مسابقات قهرمانی ایران را در کرمانشاه تجربه کرد. این بار نیز با هراچیک خاچکیان، مارو آوانسیان، منیژه نوروزیان، پری نقی‌پور، یاسی بنی‌مصطفوی، فاطمه کرم‌زاده و … با مقام قهرمانی به تهران بازگشت.
یکی از بهترین خاطرات مهین کوره‌چیان در بازی‌های باشگاههای تهران سال ۱۳۴۹ رقم خورد.
«تازه دیپلم گرفتم با تیم پاس جلوی تیم انجمن فینال بازی کردیم. توی سالن محمدرضا شاه (شهدای هفتم تیر). مادر سیمین شفیقی کاپیتان تیم‌مون تازه از دنیا رفته بود و سیمین عزادار بود. گفتیم باید بازی رو ببریم و سیمین رو خوشحال کنیم. بازی کم افت و خیزی شد و ثانیه‌های آخر برابر ۳۳ بودیم که روی برش من خطا شد و دو پرتاب به من دادند. اولی رو گل کردم و دومی گل نشد. تیم انجمن بازی رو از بیرون شروع کرد اما وقت تمام شد و ما قهرمان تهران شدیم».
از این مرحله به بعد بازی مهین کوره چیان در رسانه‌ها بازتاب پیدا کرد و هر کدام با تیترها و نوشته‌هایی در تمجید از بازیکن جوان بسکتبال به استقبال او رفتند. «ستاره» و «ملکه بازی‌های شیراز»، یا «شهرآشوب»، القابی بودند که به او داده شده بود.
به پیشنهاد خانم عزت‌غریبان وارد باشگاه تاج شد.
ژنیک شهبازیان، استلا مددیان، فاطمه کرم‌زاده، فرشته گلستانی، محمدی و خواهران شجاعی (الهه و فریده)، در تیم تاج بازی می‌کردند.
با تشکیل ستاد بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران، تیم‌های ملی بسکتبال زنان و مردان ایران از سال ۱۳۵۱ در تدارک هفتمین دوره این بازی‌ها بودند.
تیم‌های ملی به طور مشترک با شیرالیو، سرمربی رومانیایی، وارد اردو شدند. در بخش دختران، ۳۸ بازیکن در مراحل اولیۀ تمرینات به اردو رفتند. مهین کوره‌چیان که یکی از این نفرات بود.
در دوره ریاست فریدون صادقی در فدراسیون بسکتبال، کوره چیان به همراه تیم ملی در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۵۳، به سفر تدارکاتی شرق آسیا رفت. تیم ملی مردان نیز در این تور ۲۰ روزه حضور یافت.
تیم‌های مردان و زنان ایران پیش از بازی‌های آسیایی تهران در سفر تدارکاتی . ورزشگاه المپیک ژاپن ۱۳۵۳
تیم‌های ملی در مسیر بازی‌های آسیایی تهران، ابتدا به کره جنوبی و ژاپن و هنگ کنگ و در راه بازگشت به تهران، رهسپار کویت شدند و طی چهار روز دو بار با تیم‌های کویتی بازی کردند.
این بازی‌ها، تدارکاتی برای مسابقه‌های قهرمان زنان آسیا بود که قبل از بازی‌های آسیایی در سئول کره جنوبی برگزار شد. ایران با شیرالیو، سرمربی تیم‌های مردان و زنان ایران، راهی پنجمین دوره رقابت‌های بسکتبال زنان آسیا شد.
در پنجمین دوره جام ملت‌های بسکتبال زنان آسیا (۱۹۷۴)، ایران ابتدا ویتنام جنوبی و هنگ‌کنگ را شکست داد اما به کره‌جنوبی، ژاپن و تایوان باخت! در رده‌بندی نهایی هم در جمع ۷ تیم، چهارم شد.
در پایان بازی‌ها، کاپ اخلاق به تیم ایران اهدا شد، به همراه کاپ یادبود محبوب‌ترین بازیکن جام که به مهین کوره چیان تعلق گرفت.
نخستین دوره بسکتبال زنان در هفتمین دوره بازی‌های آسیایی تهران در شهریور ۱۳۵۳ برگزار شد.
تیم ایران در میان ۵ تیم شرکت کننده بعد از کنار گذاشتن کره شمالی از جدول مسابقات، ( در مقابل کره جنوبی حاضر به بازی نشد)، عنوان چهارم را به دست آورد.
نفرات تیم بسکتبال زنان ایران در اردوی آماده‌سازی پیش از بازی‌های آسیایی سال ۱۳۵۳ تهران:
آیلین ملکیان، زیبا افلاطون، مهوش طباطبایی، دیانا آوانسیان، اِولین آواکیان، پروانه بدراصفهانی، فرزانه نوربخش، ماری عزیزیان، پری نقی‌پور، مهین کوره چیان، سهیلا ماهوتیان، شهلا روحانی، نینا زرگرصالح، سهیلا روحانی، هیلدا ملکیان، ژنیک شهبازیان، زهره شهمایی، فریده هادوی و مارو آوانسیان.
جورج شیرالیو(سرمربی رومانیایی) هوسیک و اکبر لطفی (مربیان).
اهدای نشان باشگاه تاج توسط پرویز خسروانی، مدیر باشگاه تاج.
بعد از بازی‌های آسیایی، مقصد بعدی مهین کوره چیان بازی‌های باشگاهی بود اما نه با تیم تاج بلکه این بار پیراهن تیم ایرانا را برتن کرد.
بازی در ایرانا سه دوره پی در پی طی سال‌های ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۶ ادامه یافت و سه بار قهرمانی باشگاهها را به کارنامۀ مهین کوره چیان اضافه کرد.
پس از انقلاب، کوره چیان به چا‌بهار کوچ کرد. سپس مدتی در بندرعباس به کار مربیگری بسکتبال مشغول شد.
طلایه و طلوع، ثمرۀ ازدواج او هستند.
طلوع بعد از ۹ سالگی که قهرمان شنای ایران شد، در دبیرستان به بسکتبال روی آورد و در مسابقه‌های آموزشگاههای کشور (کرمان)، مورد توجه سعید فتحی، سرمربی وقت تیم بسکتبال جوانان ایران، قرار گرفت. طلوع باقری در مسابقات جوانان ۲۰۰۲ آسیا که تیم ایران برای نخستین بار در تاریخ این رقابت‌ها نایب قهرمان شد، بازیکن تیم جوانان ایران بود.
کوره چیان در مربیگری بسکتبال، طی سال‌های ۱۳۸۷ سرمربی آرارات، ۸۸ و ۸۹ سرمربی مهرام و دوباره در سال ۱۳۹۰ سرمربی آرارات شد.
تیم مهرام با سرمربیگری مهین کوره‌چیان و مربیگری عطیه گرافیان و سرپرستی فریناز طائرپور.
سال ۱۳۷۲ در نخستین دورۀ بازی‌های بانوان کشورهای اسلامی از وی به عنوان بدنساز تیم ملی دعوت شد.
بعد از بازگشت از چا‌بهار، وی فعالیت بدنسازی خود را در تهران با دانشگاه الزهرا ادامه داد. سپس به عنوان سرمربی با تیم بسکتبال دختران آرارات قهرمان شد.
کتاب «تمرینات بدنسازی در بسکتبال» از تألیفات کوره چیان است که در زمستان ۱۳۶۹ منتشر شد.
مهین کوره چیان در روز ۱۱ مهر ۱۴۰۰ در ۷۰ سالگی درگذشت.
قسمت‌هایی از زندگی مهین کوره چیان برگرفته از کتاب «داستان یک قرن» نوشته افشین رضاپور
نوشته مهین کوره‌چیان * خانه بسکتبال ایران پایگاه تخصصی بسکتبال *
